De nieuwe Škoda Elroq
Het begin van de autotaxi in 1907: Škoda lanceerde hem
115 jaar geleden werd Praag de eerste stad in Oostenrijk-Hongarije met autotaxi’s.
Het begin van Praag als wereldstad
Een stad in een metropool veranderen door er autotaxi’s te introduceren, dat gebeurde 115 jaar geleden in Praag dat als eerste stad in Oostenrijk-Hongarije werd voorzien van autotaxi’s. Het is iets dat Václav Klement, een van de oprichters van Škoda, al had gezien in westerse steden. Door Praag van autotaxi’s te voorzien, zou het uiteindelijk ook uitgroeien tot een wereldstad.
De vervanger van de paardentaxi
Tijdens de internationale autobeurs van Praag in 1907 kwam er het nieuws dat Škoda (toen nog Laurin & Klement) een taxidienst zou gaan beginnen. Op hun stand, de grootste van de hele autobeurs, staat de toekomst van mobiliteit: een moderne automobiel met ongeveer 10 pk en een taximeter. Op 7 september 1907 ging de eerste autotaxi aan het werk in Praag, een Laurin & KlementT B2. Al snel kwam de C2 erbij en binnen een week hebben de inwoners van Praag vier taxi’s tot hun beschikking.
De pers was op dat moment direct enthousiast over dit nieuwe concept: “De autotaxi’s in straten en op pleinen geven Praag het gevoel van een grote stad. Ze vertegenwoordigen het veilige verkeer van de toekomst en wanneer ze goedkoper worden, zal alle concurrentie van gewone paardentaxi’s tevergeefs zijn. Wat vandaag een sensationele noviteit lijkt, wordt al snel dagelijks gebruik en onmisbaar voor het publiek.”
Station-ritten
De taxi’s bewijzen hun toegevoegde waarde al snel in de stad, waar ze mensen vooral van en naar het treinstation brengen. In die tijd waren de wegen zo slecht en de auto’s zo koud, dat men voor grote afstanden de ruime en verwarmde trein pakt. Eén van de vaste taxistandplaatsen was destijds dan ook bij het station van Praag te vinden.
In advertenties uit die tijd is te lezen dat Laurin & Klement de autotaxi aanprijst met lage tarieven, maar ze noemen geen exacte bedragen. Alleen was het bekend dat de opbrengst van de eerste dagen naar een goed doel ging, namelijk naar de armen van de stad. Een mechanische teller in de auto houdt het tarief bij en de term ‘taximeter’ wordt al snel gebruikt om alle autotaxi’s aan te duiden.
Škoda-taxi’s in Boedapest, Sint-Petersburg en Parijs
Deze afgebeelde taxi met het bordje ‘frei’ erop, is een Laurin & Klement GDV. Dit model verschijnt in april 1910 op de weg en is bijzonder betrouwbaar en zuinig. In acht jaar tijd worden 333 exemplaren gebouwd die overal als autotaxi worden gebruikt: in Boedapest, Sint-Petersburg en ook Parijs.
In Praag wordt de autotaxi positief ontvangen, maar de vraag naar taxi’s stijgt niet extreem. Na dertien jaar en ondertussen één wereldoorlog gehad te hebben, in 1920, rijden er in Praag nog maar 40 geregistreerde autotaxi’s, maar daarna gaat het snel: in 1925 staat de teller als op 470 auto’s en in 1933 zijn dat er 1156. Tegen die tijd is de concurrentie van gewone paardentaxi’s niet meer een gevaar voor de autotaxi, daarvan zijn er nog maar veertig. Achteraf ook een goede zet van Václav Klement, want Praag is één van de meest bezochte steden van Europa.